Tramp savdo urushini kuchaytirdi: mis, yarimo'tkazgichlar va farmatsevtika yangi bojlar nishonida

AQSh savdo siyosatida keskin burilish ro'y berdi: sobiq prezident Donald Tramp seshanba kuni import qilingan misga 50 foizlik boj joriy qilganini e'lon qildi hamda uzoq vaqtdan beri tahdid qilib kelayotgan yarimo'tkazgichlar va farmatsevtika mahsulotlariga boj solish rejasi haqida ogohlantirdi. Bu choralar global savdo konfrontatsiyasining jiddiy bosqichga kirganini bildiradi va xalqaro bozorlarni larzaga soldi.

Yangi bosimlar: 14 mamlakatga boj ogohlantirishlari yuborildi

Tramp dushanba kuni Janubiy Koreya va Yaponiya kabi asosiy ittifoqchilarni ham o'z ichiga olgan 14 ta savdo hamkoriga rasmiy boj ogohlantirishlarini yuborgach, BRICS davlatlariga, xususan Braziliya va Hindistonga, 10 foizlik boj solish tahdidini ikki hissa kuchaytirdi.

Muzokaralar davom etmoqda, ammo yangi bojlar yaqin

Tramp Yevropa Ittifoqi va Xitoy bilan olib borilayotgan savdo muzokaralarini "ijobiy" deb atagan bo'lsa-da, yaqin kunlarda Yevropa Ittifoqiga yana bir boj ogohlantirishi yuborilishini e'lon qildi. Bu esa ittifoqchilarni ham iqtisodiy jazolardan asrab qolish mushkul bo'lishi mumkinligini anglatadi.

Mis narxi ko'tarildi, farmatsevtika aksiyalari tushdi

Bozorlar Trampning bayonotiga tezda reaksiya bildirdi. AQSh mis fyucherslari 10% dan ortiqga ko'tarildi — bu misning elektromobillar, mudofaa texnologiyalari va infratuzilma uchun muhim ahamiyatga ega ekanini ko'rsatadi. Shu bilan birga, import farmatsevtika mahsulotlariga 200% boj solish tahdidi tufayli sog'liqni saqlash sektori aksiyalari tushdi. Tramp bunday boj yillik muddat bilan kechiktirilishi mumkinligini aytdi.

Boj yuki 90 yildagi eng yuqori darajaga chiqdi

Yale Budget Lab tahlilchilariga ko'ra, yangi boj to'lovi to'lovi AQSh iste'molchilari tomonidan to'lanadigan o'rtacha boj stavkasini 17.6% ga yetkazadi. Bu esa 15.8% lik oldingi rekordni ortda qoldirib, so'nggi deyarli bir asrdagi eng og'ir boj yukini anglatadi.

Bojlar davlat byudjetini to'ldirish manbai sifatida ko'rsatilmoqda

Tramp ma'muriyati so'nggi boj to'lovlarini federal daromadni oshirish yo'li sifatida targ'ib qilmoqda. Moliya vaziri Skott Bessentga ko'ra, AQSh allaqachon 100 milliard dollar yig'ib olgan va yil oxiriga qadar bu ko'rsatkich 300 milliard dollarga yetishi kutilmoqda. Taqqoslash uchun, so'nggi yillarda boj daromadi 80 milliard atrofida edi.

Yevropa Ittifoqi avgustgacha bitim tuzishga shoshmoqda

AQShning eng yirik savdo hamkori bo'lgan Yevropa Ittifoqi 1-avgustgacha savdo bitimini yakunlashga intilmoqda. Brüssel aviatsiya, tibbiy asbob-uskunalar va alkogolli ichimliklar kabi asosiy eksport tarmoqlari uchun imtiyozlar olishga umid qilmoqda. Yevropa avtomobil ishlab chiqaruvchilarini AQShdagi zavodlari orqali himoya qilishga qaratilgan alohida kelishuv ustida ham muzokaralar davom etmoqda.

Dollar ko'tarilmoqda, mis narxi rekord darajaga yetdi

Global savdo keskinligining ortishi fonida AQSh dollari asosiy valyutalar qarshisida ikki yarim haftalik eng yuqori darajaga chiqdi. Shu bilan birga, mis narxi ham Trampning 50% boj e'lonidan so'ng tarixiy rekordni yangiladi.

Yarimo'tkazgichlar va farmatsevtika nishonda

Trampning yarimo'tkazgichlar va farmatsevtikaga yangi boj solish rejasi tufayli seshanba kuni Wall Street bosim ostida qoldi. Chorshanba kuni fyucherslar pasayishda davom etdi — bu esa texnologiya va sog'liqni saqlash kabi muhim sektorlar bo'yicha investorlar xavotirini oshirdi.

Osiyo bozorlarida ehtiyotkorlik kuchaymoqda

Trampning so'nggi bayonotlaridan so'ng, Osiyo-Tinch okeani bozorlarida hafta o'rtasida aralash natijalar kuzatildi. Yaponiya va Janubiy Koreya boj tahdidlariga javoban 1-avgustgacha bitim tuzishga urinmoqda. Biroq Tramp bu sanani qat'iy deb aytmay, turlicha bayonotlar bermoqda.

Osiyo fond bozorlarida turlicha holat: Tokio va Seul o'sdi, Sidney va Gonkong pasaydi

Yaponiya Nikkei indeksi 0.3% ga, Janubiy Koreya KOSPI indeksi 0.5% ga, Xitoy CSI300 indeksi esa 0.3% ga o'sdi. Biroq Avstraliya indeksi 0.5% ga, Gonkong Hang Seng indeksi esa 0.7% ga pasaydi.

Yevropa va AQShda ehtiyotkor optimizm

Yevropa bozorlarida kutilganidek o'sish kuzatildi — STOXX 50 fyucherslari 0.3% ga oshdi. AQShda esa S&P 500 fyucherslari 0.1% ga pasaydi, bu seshanbadagi 0.8% lik pasayish ortidan davom etdi. Investorlar savdo noaniqliklari fonida sust harakatlanmoqda.

Mis narxi to'satdan tushib ketdi

Trampning kutilmagan bojlari tufayli Shanxay va London mis fyucherslari pasaydi. AQShdagi talabni qondirishdagi logistik muammolar xomashyo bozoriga volatillik olib kirdi.

Farmatsevtika sektori boj tahdidi ostida

Tramp import qilingan dori-darmonlarga 200% boj joriy etilishi mumkinligini yana bir bor takrorladi. U bu chorani 1 yilga kechiktirish ehtimoli borligini aytgan bo'lsa-da, bunday tahdid sog'liqni saqlash bozorlariga bosimni kuchaytirmoqda.

Dollar yangi cho'qqilarga yetdi

AQSh dollari oxirgi o'sishini davom ettirib, 147.19 yena darajasiga yetdi — bu 20-iyundan beri eng yuqori ko'rsatkichdir. Keng ko'lamli dollar indeksi 97.602 ga ko'tarilib, 25-iyundagi 97.837 darajasiga yaqinlashdi.

Yevro biroz pasaydi, funt barqaror qoldi

Yevro 1.1715 dollargacha biroz pasaydi, britan funti esa 1.3591 dollar darajasida deyarli o'zgarmadi.

Oltin va neft narxlari pasayishda davom etmoqda

Oltin narxi seshanbadagi 1% dan ortiq tushishdan so'ng yana 0.3% ga tushib, bir unsiyasi uchun 3,292 dollarga yetdi. Neft ham ikki haftalik eng yuqori darajadan pasaydi: Brent 22 sentga tushib, 69.93 dollarni, West Texas Intermediate esa 23 sentga tushib, 68.10 dollarni tashkil etdi.